Kural 2 – Sorumluluk
Tüzüğün bu kısmını bir hatırlayalım;(Colreg Kural 2)
(a) Bu kurallardaki hükümlerden hiçbiri, herhangi bir tekneyi veya sahibini, Kaptanı veya gemi adamlarını, bu Kurallara uyma veya gemicilerin her zamanki görevlerinin veya özel durum ve koşullarının gerektirdiği herhangi bir tedbirin alınması hususundaki ihmallerinin sonuçlarından kurtaramaz.
(b) Bu kuralları yorumlarken ve uygularken ilgili teknelerin sınırlı oluşları hususu da dahil, ani bir tehlikeden kaçınırken bu kuralların hükümlerinden ayrılmayı gerektirebilecek olan hususlar dahil seyir ve çatışmanın ve herhangi bir özel şartın tüm tehlikeleri göz önünde tutulacaktır.
(a) kısmının anlamı çok açık ve basittir. Tüzükteki bütün kurallara uymak zorundayız. Eğer bir kaza oldu ve bu kaza taraflardan birinin kurallara uymaması sonucu meydana geldi ise, kesinlikle hiçbir mazeret kabul edilmeyecektir.
Bu olaydan sadece kaza anında köprüüstü vardiyasını tutmakta olan zabit sorumlu olmayacaktır. Aynı sorumluluklar; gemi, armatör ve geminin kaptan ile beraber tüm mürettebata da yüklenecektir.
Gemi kaptanının kuralları ihmali ile oluşan bir kaza sonucunda, armatör kesinlikle savunma yapamayacaktır. Çünkü, kaptan ve zabitlerin kuralları yerine getirdiğinden emin olmak ve bunu düzenli denetimler ile yerine getirmek armatörün sorumluluğundadır. Armatör, geminin emniyetle bir şekilde seyir etmesinden bu denetimler ile sorumludur.
Kaptan’da, zabitlerinin emniyetli seyir ve kurallara uymasından sorumludur.
Kısacası; tüzüğün kurallarına uymak için uygun bir ortam yaratmak kaptan ve armatörün sorumluluğunda iken bu kurallara uygun davranmakta zabitin kendi sorumluluğundadır.
Tüzüğün getirdiği sorumluluklardan kaçmanın ve mazeret belirtmenin hiç bir yolu yoktur.
“Bu Kurallara uyma veya gemicilerin her zamanki görevlerinin veya özel durum ve koşullarının gerektirdiği herhangi bir tedbirin alınması hususundaki ihmallerinin sonuçlarından kurtaramaz.”
Bu yukarıdaki kısmı anlamak için bir örnek verecek olursak;
Diğer bir gemi ile 8 mil mesafede pruva pruvaya geliş durumu ile çatışma rotasında gitmektesiniz ve aşağıdaki illüstrasyonda gösterildiği gibi yoğun bir balıkçı trafiği olan bölgedesiniz.
Bu durumda konteyner gemisinin zabiti, durumu yerinde değerlendirmeli ve sonrasında onun çatışmayı önleyici manevra yapmasına engel olacak balıkçı trafiğine girmeden uygun bir manevra ile oluşma ihtimali olan çatışma riskini ortadan kaldırmalıdır.
Kural 8’in (a) ve (e) kısımlarını hatırlayalım;
- Olayın koşulları elverişli olduğu ve iyi gemicilik kurallarına uyularak yeterli bir süre içinde yapıldığı takdirde çatışmayı önlemek için girişilecek herhangi bir hareket olumlu olacaktır.
(e) Çatışmayı önlemek veya durumu değerlendirmek için biraz daha zaman kazanmak üzere, bir tekne gerekiyorsa yürütücü kuvvetlerini durdurarak veya geri çalıştırarak hızını azaltacak veya ilerleyişini durduracaktır.
Önemli olan Kural 8’in (a) ve (e) kısımlarında bahsedilen manevraları zamanında yapmaktır.
Bu olay sonucunda eğer bir çatışma olur ise, her iki gemide kuralları uygulamak istediklerini fakat balıkçı teknelerinin buna müsaade etmediğini ya da hiçbir manevra sahasının olmadığını kesinlikle mazeret gösteremeyecektir.
Burada önemli olan; sizi kuralları uygulayamayacak duruma getirmeden önce, uygun manevrayı yaparak önlem almak ve olası bir çatışmayı ortadan kaldırmak olacaktır.
Peki bunu nasıl yapabiliriz?
Bu durumda emniyetli deniz sahasının mesafesine göre erken rota değiştirerek, balıkçı trafiğinin içerisine girmekten kaçınmak erken bir tedbir olacaktır. Fakat bunu yapmak mümkün değil ise yapılacak en uygun manevra Kural 8 (e) kısmında belirtildiği üzere öncesinde geminin hızını düşürerek balıkçı trafiğinin olduğu sahaya biraz daha geç vararak diğer yolcu gemisi ile bu sahanın dışında karşılaşarak uygun manevrayı yapmak olacaktır.
Soldaki illüstrasyonda gösterildiği gibi; konteyner gemisi erken bir zamanda hızını düşürmüş ve yolcu gemisi ile uygun bir sahada karşılaşarak tüzüğün kurallarına uymak için kendisine uygun bir deniz sahası yaratmıştır.
Kural 2’de (Colreg Kural 2) bir bölüm şu şekilde tercüme edilmiştir “gemicilerin her zamanki görevleri” . Bunun orijinali “Ordinary practice of seaman “ olarak tüzüğün kendisinde yazmaktadır. Buna benzer bir diğer ifadeler ise “good seamanship” ve “good seamanship practice” olarak bir çok İngilizce dilinde yazılmış yayında karşımıza çıkmaktadır. Bunun için bir çok açıklama yapılmaktadır ama en basit dil ile;
Tecrübe ile kazanılmış yazılı olmayan ve karşı tarafı zor duruma düşürmeden, kendinizi onun yerine koyarak yapılmış manevra ve tedbirler ya da en basit kelimeler ile “sağduyu” diyebiliriz.
Örneğin; demirli bir tekne ile çatışma rotasından kaçınmak için normalde rotamızı onun kıçından geçecek şekilde değiştiririz. Bu bir kural değildir fakat diğer geminin demir zincirini ve salma dairesini göz önünde bulundurarak bu şekilde manevra yapmak uygun bir yöntemdir. Bu, tam olarak “good seamanship practice” ve “sağduyu” örneğidir.
Aşağıdaki illüstrasyonda bu durumu açıklayan diğer bir örnektir;
TSS (Trafik Ayrım Düzeni)’de arkadan gelen konteyner gemisi öndeki yolcu gemisinden daha hızlıdır ve yetişip geçme niyetindedir. Diğer geminin sancak ya da iskelesinden yetişip geçmesinde, ColReg kurallarına göre bir problem yoktur. Fakat “good seamanship practice” olarak adlandırabileceğimiz daha uygun bir manevra; öndeki yolcu gemisinin iskele tarafından geçecek şekilde manevra yapmaktır çünkü yolcu gemisi trafik şeridini takip etmektedir ve çok büyük olasılık ile şamandırayı bordaladığında trafik şeridini takip etmek için rotasını sancağa değiştirecektir.
Bu konu hakkında bir çok örnek verebilmek mümkün fakat şimdi kaldığımız yerden yani Kural 2’den (Colreg Kural 2) devam edelim.
Kural 2’nin (b) (Colreg Kural 2) kısmında aşağıdaki kural yazmaktadır;
“Bu kuralları yorumlarken ve uygularken ilgili teknelerin sınırlı oluşları hususu da dahil, ani bir tehlikeden kaçınırken bu kuralların hükümlerinden ayrılmayı gerektirebilecek olan hususlar dahil seyir ve çatışmanın ve herhangi bir özel şartın tüm tehlikeleri göz önünde tutulacaktır.”
Bu kısımda kural daha ilginç bir hal almaktadır.
- (a) Kısmında; ColReg kuralları takip etmemenin sonuçları hakkında bizi uyarır iken,
- (b) Kısmında ise kuralları ihlal etme hakkını bize vermektedir.
Ancak bu çoğu zaman yanlış yorumlanan kısımdır. Çünkü bir çok denizci ColReg’i uygulamakta zorlandığı zaman hemen kaçış yolu arayarak kuralın bu bölümünü kullanmaktadır.
Şimdi aşağıdaki illüstrasyonda gösterilen duruma bakalım. İki gemi pruva pruvaya geliş durumunda karşılaşmıştır. Çatışma riski var ve mesafe 7 deniz mili(NM)’dir. Sancağınızda sığ su vardır ve rotanızı sancağa almanıza engel olmaktadır.
Bu durumda Kural 2(b)(Colreg Kural 2) kısmını referans alarak rotanızı iskeleye değiştirebilir misiniz?
Kesinlikle hayır.
Kural 2(b), yalnızca ani bir tehlikelerden kaçınmak için ColReg’den ayrılmamıza izin verir.
“Ani bir tehlike” ne demektir?
Bu durumun ani bir tehlike olması için;
- Diğer tarafta da başka bir engel olması,
- Mesafenin 7 NM yerine daha yakın bir mesafe olması ve
- Gemilerden kaynaklanan bir kısıtlama olması gerekirdir.
Tüm bu şartlar oluştuktan sonra eğer ColReg’den ayrılmak gerekirse Kural 2(b) kısmını uygulayabilirdik. Bu durumda diğer geminin de çatışmayı önlemek üzere ColReg kurallarına uymakta zorlanacağı net ortada ve kurallardan sapmanın gerekli olup olmadığına karar verirken, sadece kendi gemimizin değil, başka bir geminin sınırlarını da dikkate almamız gerekir.
Şimdi aşağıdaki diğer illüstrasyona bakarak bu durumu değerlendirelim;
Tam yüklü bir VLCC ile çatışma rotasında pruva pruvaya denk geldiniz ve TCPA 6 dakikadır. Normal şartlarda bu durumda rotanızı sancağa alarak VLCC ile iskele-iskeleye geçmeniz gerekmektedir. Fakat sancağınızdan yetişip geçen diğer iki tekne buna müsaade etmemektedir.
VLCC’nin burada bir sınırlaması olacaktır. Rotasını etkili bir şekilde değiştiremez ya da manevrası yüklü olduğu için çok yavaş bir manevra olacaktır.
Bu sınırlamayı göz önünde bulundurarak, ani tehlikeyi önlemek için rotanızı hızlı bir şekilde iskeleye değiştirmek en iyisidir. VLCC rotasını sancak tarafına değiştirmeye çalışsa bile, çok yavaş bir dönüş hızına sahip olacak ve iskele dönüşünüzün önüne geçmeyecektir.
ColReg Kural 2(b)(Colreg Kural 2), bu kurallardan ayrılmanıza müsaade ederken bazı şartlar koşmaktadır;
- Ani bir tehlikeden kaçınmak: TCPA sadece 6 dakikadır ve bu ani bir tehlikedir. İvedilikle bir manevra yapılması gerekmektedir.
- Teknelerin sınırlı oluşu: VLCC gemi, tam yüklü olduğu için çok ağır bir manevra yapacaktır. Hatta çoğu zaman rotasını kolayca değiştirmesi mümkün değildir.
Acil tehlikeyi önlemek için kurallardan sapmaya yalnızca kısa bir süre için izin verilir. Tehlike ortadan kalkar kalmaz ColReg kurallarını uygulamaya devam etmek zorundasınız.
Daha fazla sorularınız için yorum kısmını ya da Bize Ulaşın formunu doldurabilirsiniz. (Colreg Kural 2)
iColReg – İllüstrasyonlu ColReg Rehberi kitabını satın almak için tıklayınız (Colreg Kural 2)
Çok teşekkür ederim hocam 🙏
Süper bir açıklama
Teşekkür ederiz!